Frédéric Pajak

PAJAK
© BAK / Julien Chavaillaz

Frédéric Pajak

Grond premi svizzer da litteratura 2021

Frédéric Pajak scriva, malegia, dissegna, publitgescha. Sia ovra para adina d'empruvar, da tschertgar sia via sin il santeri da las persvasiuns, da sa perder en ils labirints d'ina istorgia sutterrana deditgada als victorisads, als emblidads, als antiquads.

Frédéric Pajak scriva, malegia, dissegna, publitgescha. Sia ovra para adina d'empruvar, da tschertgar sia via sin il santeri da las persvasiuns, da sa perder en ils labirints d'ina istorgia sutterrana deditgada als victorisads, als emblidads, als antiquads.


Grand Prix/ PAJAK
© BAK / Julien Chavaillaz

Cun el sa movain nus, dapi var ventg ovras, a l'ur da la litteratura, là nua che las etichettas dals geners sa schlian. Là nua che dapi L'immense solitude (1999), sa mesiran text e dissegn per inventar ina furma nova, ina furma da libertad rigurusa. La prosa va sia atgna via; ils dissegns da tinta stgira e precisa, quadratics sco las fanestras en il passà, sugereschan lur agen orizont. Frédéric Pajak scriva «i plova» sut ina cuntrada illuminada dal sulegl. A partir da quest mument daventa tut pussaivel, e l'imaginaziun sa fultscha tranter questas duas linguas oppostas, en il precipizi snuaivel che s'avra amez la pagina.

Il punct culminant (provisoric) da sia ovra è il generus Manifeste incertain, bel sco in oximoron. Ina polifonia intima, in labirint da regurdientschas sparpagliadas, d'autoficziun balbegionta, da meditaziuns improvisadas e da biografias en mieulas. In cudesch infinit che ha, suenter nov toms, suenter pliras millis paginas e suenter nundumbraivels dissegns, la finala tuttina chattà ina fin. Da la sventira da Walter Benjamin, sur las identitads multiplas da Fernando Pessoa fin a la narradad da Vincent van Gogh, exprima Frédéric Pajak tut las nianzas da la desperaziun, senza emblidar sia atgna. Tranter siemi e revolta lascha el resplender sia solitariadad en las ovras dals picturs, da las poetessas e dals pensaders, als quals el deditgescha purtrets nunemblidaivels.

In scriptur-dissegnader che sa sfundra en la melanconia? Gea, ma en ina melanconia splenduranta, d'ina eloquenza rara, d'ina luciditad suverana – sche nus ans regurdain dal fatg che lucidus signifitga «clar, luminus, manifest». Inventader da gasettas implacablas ed efemeras, creatur dals Cahiers dessinés, en ils quals els publitgescha las artistas ed ils artists ch'el ama, e sco essaist da l'intschertezza illuminescha Frédéric Pajak il cor dals auters e stauscha enavos en la tinta naira sias atgnas sumbrivas. E sia ovra è ina illuminaziun.

Frédéric Pajak